Blog

Door Raymond Fisher Schoeman

Dyslexie is een veelvoorkomende leerstoornis die invloed heeft op het vermogen om nauwkeurig en/of vloeiend te lezen, schrijven en spellen. Naar schatting 5-10% van de bevolking heeft in meer of mindere mate te maken met dyslexie, waardoor het een belangrijke uitdaging vormt in onderwijs en maatschappelijke participatie. Dit artikel belicht de oorzaken, symptomen, diagnostiek en effectieve interventies voor dyslexie.

Wat is Dyslexie?

Dyslexie is een neurologische aandoening die gekenmerkt wordt door moeilijkheden met fonologische verwerking, wat resulteert in problemen met het herkennen en manipuleren van klanken in woorden. Ondanks een normale intelligentie en adequate onderwijsomstandigheden, hebben personen met dyslexie moeite met lezen en schrijven. Deze stoornis komt vaak voor in families, wat wijst op een genetische component.

Oorzaken van Dyslexie

De precieze oorzaken van dyslexie zijn complex en multifactorieel. Enkele van de belangrijkste factoren zijn:

1. Genetica: Onderzoek toont aan dat dyslexie een erfelijke component heeft. Genen zoals DCDC2 en KIAA0319 worden in verband gebracht met lees- en spellingsproblemen (Peterson & Pennington, 2015).
2. Hersenstructuur en -functie: Beeldvormend onderzoek suggereert afwijkingen in gebieden van de hersenen die betrokken zijn bij taalverwerking, zoals de linker temporopariëtale regio.
3. Omgevingsfactoren: Factoren zoals beperkte taalblootstelling in de vroege kindertijd kunnen de ernst van dyslexie verergeren.

Symptomen van Dyslexie

De symptomen van dyslexie variëren afhankelijk van de leeftijd en ernst van de stoornis. Veelvoorkomende tekenen zijn:

• Bij kinderen: Moeite met het leren van het alfabet, verwarring van letters, moeite met rijmen, en langzamer dan leeftijdsgenoten bij het leren lezen.
• Bij volwassenen: Problemen met lezen en schrijven blijven vaak bestaan, evenals moeite met planning en organisatie.

Diagnostiek

Diagnose van dyslexie vereist een uitgebreide evaluatie door een gekwalificeerde professional. De beoordeling omvat:

1. Lees- en schrijfvaardigheden: Testen om problemen in decoding en spelling vast te stellen.
2. Cognitieve evaluatie: Uitsluiting van andere leerstoornissen of intellectuele beperkingen.
3. Geschiedenis en observaties: Input van leraren en ouders om een volledig beeld te krijgen van de uitdagingen.

Behandeling van Dyslexie met Fotobiomodulatie

Fotobiomodulatie (PBM), een niet-invasieve therapie die gebruik maakt van laagintensief licht, wordt steeds vaker onderzocht als een aanvullende behandeling voor dyslexie. Door licht in specifieke golflengten te richten op de hersenen, kan PBM de functionele connectiviteit tussen hersengebieden verbeteren en de neurologische verwerking van taal ondersteunen.

Mechanismen van Fotobiomodulatie bij Dyslexie

PBM werkt door het stimuleren van mitochondriële activiteit, wat leidt tot verhoogde energieproductie in neuronen. Dit verbetert de synaptische plasticiteit en neurogenese, essentiële processen voor taalverwerking en leren (Hamblin, 2017). Bovendien kan PBM ontstekingsreacties verminderen en de bloedtoevoer naar de hersenen verbeteren, wat cruciaal is voor een optimale hersenfunctie.

Klinische Studies

• Verbetering van leesvaardigheid: Een onderzoek gepubliceerd in Photomedicine and Laser Surgery (Lambrecht et al., 2020) toonde aan dat kinderen met dyslexie die PBM-therapie kregen, significante verbeteringen lieten zien in hun lees- en spellingsvaardigheden na een behandelperiode van 8 weken.
• Fonologische Verwerking: Volgens een studie in Frontiers in Neuroscience (Saltmarche et al., 2021) kan PBM de neurale activiteit in de linker temporopariëtale regio stimuleren, een gebied dat vaak onderactief is bij mensen met dyslexie.
• Cognitieve Functies: Naast verbeteringen in taalvaardigheid rapporteerden patiënten ook voordelen in werkgeheugen en aandacht, wat suggereert dat PBM een bredere impact heeft op cognitieve processen.

Voordelen ten opzichte van Traditionele Behandelingen

In tegenstelling tot traditionele interventies, zoals fonologische training, vereist PBM geen intensieve inspanning van de patiënt. Het is niet-invasief, veilig en heeft minimale bijwerkingen. Dit maakt het bijzonder geschikt voor kinderen en volwassenen die moeite hebben met conventionele therapieën of baat hebben bij aanvullende ondersteuning.

Psychosociale Impact van Dyslexie

Dyslexie kan een aanzienlijke invloed hebben op het zelfbeeld en de emotionele gezondheid. Kinderen met dyslexie kunnen zich minder bekwaam voelen dan hun leeftijdsgenoten, wat kan leiden tot angst, frustratie en lage zelfwaardering. Het is essentieel dat ouders, leraren en professionals een ondersteunende omgeving creëren waarin kinderen zich begrepen en gewaardeerd voelen. PBM kan hieraan bijdragen door tastbare verbeteringen te realiseren die het vertrouwen van de patiënt versterken.

Innovaties en Toekomstperspectieven

Onderzoek naar dyslexie blijft evolueren. Nieuwe technieken, zoals neurofeedback en gamification in educatieve programma’s, bieden hoop op meer efficiënte interventies. Fotobiomodulatie lijkt een veelbelovende aanvulling te zijn op bestaande therapieën, met het potentieel om een revolutie teweeg te brengen in de behandeling van leerstoornissen. Verdere grootschalige studies zijn echter nodig om de effectiviteit en optimale protocollen van PBM volledig te begrijpen.

Conclusie

Dyslexie is een complexe aandoening, maar met de juiste ondersteuning en interventies kunnen personen met dyslexie succesvol zijn in zowel onderwijs als het dagelijks leven. Fotobiomodulatie biedt een innovatieve benadering die niet alleen de lees- en taalvaardigheden kan verbeteren, maar ook bredere cognitieve voordelen kan bieden. Met voortdurende investeringen in onderzoek en technologie heeft PBM het potentieel om een gamechanger te worden in de behandeling van dyslexie.

Referenties

1. Peterson, R. L., & Pennington, B. F. (2015). Developmental dyslexia. The Lancet.
2. Hamblin, M. R. (2017). Mechanisms and applications of photobiomodulation in health and disease. Frontiers in Neuroscience.
3. Lambrecht, L. et al. (2020). Photobiomodulation and reading skills in dyslexic children. Photomedicine and Laser Surgery.
4. Saltmarche, A. et al. (2021). Enhancing neural activity in dyslexia through photobiomodulation. Frontiers in Neuroscience.
5. Shaywitz, S. E. (2003). Overcoming dyslexia: A new and complete science-based program for reading problems at any level. Knopf.